Tảo mộ trước thời điểm ngày Tết chính là một trong những nét đẹp trong văn hóa truyền thống của người Việt Nam ta từ xưa đến nay. Phong tục này vừa thể hiện được lòng hiếu thảo, biết ơn và kính của con cháu đối với ông bà, tổ tiên mà còn thể hiện được đại lý “chim có tổ người có tông” của người xưa vẫn thường hay dạy dỗ con cháu. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ hơn về phong tục này để mọi người có thể hiểu thêm được về đạo lý ấy.
Tục lệ tảo mộ vào ngày tết của người Việt
Hằng năm, cứ vào khoảng từ ngày 20 tháng Chạp đến chiều ngày 30 Tết thì mỗi gia đình Việt Nam chúng ta lại thực hiện các nghi lễ tảo mộ quen thuộc. Trong quan niệm của những người dân nước Nam ta thì khi đến dịp năm mới, mọi thứ cần phải được sửa sang cho thật mới mẻ và khang trang, kể cả là với những người đã khuất.
Chính vì thế, vào những ngày này, các gia đình và dòng họ đều cùng nhau sửa sang, quét dọn lại các phần mộ của ông bà tổ tiên. Người ta thường phát quang cỏ dại, lau chùi sạch sẽ ở xung quanh các mộ phần để tránh được những điềm không tốt có thể xâm phạm đến linh hồn của những người đã khuất. Rất nhiều các gia đình còn cho tu bổ lại những nấm mồ bị thấp hay là chưa được đẹp. Sau đó họ sẽ đem hương hoa đến cùng với các lễ vật nhằm có thể mời gọi được những người đã khuất về nhà đoàn tụ cùng với người thân và ăn Tết cùng với các con cháu.
Tục lệ tảo mộ trước ngày Tết có ý nghĩa là sửa sang lại các mộ phần cho thật sạch sẽ và đẹp; giãi bày được các tâm tư và tình cảm đối với những người đã khuất về các sự việc đã xảy ra trong một năm vừa qua; đồng thời, mời gọi được hương hồn của những người đã khuất về nhà ăn Tết cùng với con cháu. Tảo mộ trước ngày Tết còn có ý nghĩa là thể hiện được lòng hiếu kính, những sự biết ơn của con cháu đối với ông bà liệt tổ liệt tông. Ngoài ra việc làm này cũng góp phần tạo nên một sự đoàn kết và sum vầy ở trong gia đình và dòng tộc, nhắc nhở được các con cháu về đạo lý của ong cha ta rằng “chim có tổ người có tông”
Thăm viếng phần mộ là thể hiện được đạo lý của dân tộc
Thăm viếng phần mộ của những người đã khuất từ lâu đã trở thành một nét đẹp trong truyền thống, một nét đặc trưng riêng của người Việt chúng ta mỗi khi Tết đến xuân về. Bởi vậy, dù có đi đến nơi đâu xa xôi đi chăng nữa thì mỗi người dân Việt Nam chúng ta đều dành ra một khoảng thời gian để có thể trở về quê hương của mình để thăm viếng những người thân xưa.Khi đi tảo mộ vào những ngày như này, không quan trọng rằng những lễ vật với cỗ đầy mâm cao như thế nào mà chủ yếu chính là tấm lòng thành của con cháu thể hiện đối với ông bà tổ tiên của mình.
Những người khi đi tảo mộ cần phải nên lưu ý rằng: Không được giẫm đạp lên các mộ phần có liên quan đến gia đình và cả các mộ ở xung quanh đó. Tránh làm xáo trộn các phần mộ; Đặc biệt là không được chụp ảnh, nói tục hay chửi bậy. Nên sửa sang và dọn dẹp lại bốn mặt của phần mộ, không được chỉ dọn dẹp một mặt phía trước. Là con gái khi đến tháng hoặc là những phụ nữ có thai thì được khuyên rằng không nên đi đến nơi tảo mộ,… Mọi việc làm như là sửa sang lại hay dọn dẹp và thắp hương cho các phần nấm mồ đều phải được xuất phát từ chính cái tâm của mình, từ tấm lòng thành kính của những người còn sống đối với những người đã khuất xa, thể hiện được đạo lý ‘chim có tổ người có tông” của dân tộc.
Tảo mộ ngày Tết là một trong những nét phong tục tập quán rất tốt đẹp của dân tộc ta, nó nhắc nhở con người chúng ta về sự hiếu thảo và tấm lòng biết ơn đối với các ông bà, tổ tiên. Đây được xem như là một cơ hội để những người còn sống thể hiện được tấm lòng của mình với người đã khuất.
Mong rằng qua bài viết trên bạn có thể hiểu hơn về phong tục tảo mộ của nhân dân ta, đồng thời qua đó cũng có thể hiểu thêm về truyền thống “chim có tổ người có tông” của dân tộc. Từ đó có thể làm tròn được đạo hiếu của phận làm con cháu.
